Stowarzyszenie Humanitarne „Leopolis” we Lwowie (1899–1938). Główne kierunki działalności

The history of the “Leopolis” lodge in Lwów (Lviv, Lemberg, Lemberik) concentrates all the most important processes and phenomena transpiring among the local Jews from the end of the nineteenth century to the early twentieth century. Thanks to the enfranchisement introduced in 1867 numerous Jews (in particular among the assimilated Jewry) enjoyed social promotion and successful professional careers. A considerable number evolved from involvement in the pro-assimilation current to fascination with Zionism. Those who maintained bonds with the Jewish community and felt responsible for its progress made use of a new organizational formula, namely, the Independent Order of B’nai B’rith. This organization, universally known as “B’nai B’rith”, was founded in New York by the German-born émigré Heinrich Jones in 1843. The Order’s objectives included the moral and intellectual elevation of its members. Both the latter and their families could rely on assistance in assorted difficult situations (e.g. illnesses or involuntary financial problems). The statute of the “Leopolis” Humanitarian Society was registered on 5 October 1899 with a rescript issued by the Lwów Governorship, and the foundation meeting took place on 29 October of that year.“Leopolis” was created mainly by representatives of the free professions, the intelligentsia, and entrepreneurs functioning both locally and abroad. The former activity took place in the seat of the lodge and included routine and special-occasion sessions, with debates about crucial problems of the Jews of Lwów and across the world. In addition, the lodge held scientific, popular, and world outlook lectures. The “Leopolis” seat also hosted assorted social and special-occasion events (e.g. celebrations of Hanukkah and Purim). A major part of the work conducted by the Order’s members took place outside the lodge, with mention due to efforts pursued for the sake of the orphaned, the poor, and the ailing as well as material and financial help rendered to these beneficiaries, who included primarily Jews; in certain instances assistance was also provided for the Christians, as exemplified by the new Israelite Hospital erected by members of “Leopolis”. The projects proposed by the organization responded to the material problems faced by the Jews of Lwów at the turn of the nineteenth century. Better familiarity with this issue also facilitates closer insight into the life of the community.Statut Stowarzyszenia Humanitarnego „Leopolis” zarejestrowano 5 października 1899 r. reskryptem namiestnictwa we Lwowie. Spotkanie założycielskie odbyło się w dniu 29 października tego samego roku. „Leopolis” stanowiło część międzynarodowego Niezależnego Zakonu Synów Przymierza (Independent Order B’nei B’rith), który założył 13 października 1843 r. w Nowym Jorku emigrant pochodzenia niemieckiego Heinrich Jones. Organizacja ta stawiała sobie za cel moralne i umysłowe uszlachetnianie swoich członków. Zarówno oni, jak też członkowie ich rodzin mogli liczyć na pomoc Zakonu w sytuacjach trudnych (np. podczas chorób, niezawinionych kłopotów finansowych).„Leopolis” tworzyli głównie reprezentanci wolnych zawodów, inteligenci i przedsiębiorcy. Ich działalność miała charakter wewnętrzny i zewnętrzny. Ta pierwsza rozstrzygała się w siedzibie loży. Należą do niej rutynowe oraz uroczyste posiedzenia, podczas których debatowano o kluczowych sprawach Żydów we Lwowie i na świecie. Oprócz tego wygłaszano odczyty naukowe, popularno-naukowe, refleksyjne i poglądowe. W lokalu „Leopolis” urządzano również zabawy towarzyskie i świąteczne (np. z okazji świąt chanuki i purim). Gros aktywności członków Zakonu objawiało się jednak poza dosłownie rozumianą lożą. Wymienić trzeba przede wszystkim prace na rzecz sierot, biednych, chorych oraz udzielane im wsparcie materialne i finansowe. Odbiorcami tej pomocy byli przede wszystkim Żydzi. W niektórych wypadkach pomoc otrzymywali również chrześcijanie, przykładem tego jest wybudowany przez członków „Leopolis” nowy Szpital Izraelicki, gdzie przyjmowano ich na leczenie. Wykonywane przez tę organizację projekty stanowiły odpowiedź na realne potrzeby Żydów lwowskich u schyłku XIX i na początku XX w. Lepsze poznanie tego zagadnienia to także wgląd w życie wewnętrzne tej społeczności